11 lipca 2004

Nowe przepisy prawne

15 marca 2004 r. weszło w życie porozumienie z dnia 26 lutego 2004 r. zmieniające porozumienie zawarte między ministrem zdrowia a dyrektorem Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania Narkomanii w sprawie regulaminu zatwierdzania i certyfikowania programu specjalistycznego szkolenia w dziedzinie terapii i rehabilitacji uzależnienia od narkotyków, opublikowane w Dzienniku Urzędowym Ministra Zdrowia nr 2, poz. 23.

II. 15 marca 2004 r. wszedł w życie komunikat głównego inspektora sanitarnego z dnia 15 marca 2004 r. w sprawie przeprowadzania szczepień ochronnych przeciw chorobom zakaźnym w 2004 r., opublikowany w Dzienniku Urzędowym Ministra Zdrowia nr 2, poz. 24.

Załącznik do komunikatu określa program szczepień ochronnych na rok 2004 składający się z następujących części:
I. Szczepienia obowiązkowe – kalendarz szczepień:
A. Szczepienia obowiązkowe dzieci i młodzieży według wieku;
B. Szczepienia obowiązkowe osób narażonych w sposób szczególny na zakażenie.
II. Szczepienia zalecane – niefinansowane ze środków znajdujących się w budżecie ministra zdrowia.
III. Informacje uzupełniające.

III. 8 kwietnia 2004 r. weszło w życie rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 kwietnia 2004 r. w sprawie Pełnomocnika Rządu ds. Reformy Systemu Zabezpieczenia Społecznego, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 58, poz. 554.

Do zadań pełnomocnika należy:
1) przygotowanie harmonogramu prac w zakresie reformy systemu zabezpieczenia społecznego,
2) inicjowanie i prowadzenie prac związanych z przygotowaniem projektów aktów prawnych dotyczących reformy systemu zabezpieczenia społecznego,
3) koordynowanie współdziałania organów administracji rządowej realizujących zadania w zakresie objętym reformą systemu zabezpieczenia społecznego,
4) koordynowanie prac wdrożeniowych dotyczących reformy systemu zabezpieczenia społecznego,
5) upowszechnianie problematyki reformy systemu zabezpieczenia społecznego oraz inspirowanie przedsięwzięć edukacyjnych, służących społecznemu zrozumieniu znaczenia tej reformy.
IV. 8 kwietnia 2004 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 26 marca 2004 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków, jakim powinny odpowiadać wojewódzkie plany zdrowotne, oraz zakresu danych niezbędnych do przygotowania takiego planu, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 58, poz. 564.

V. 8 kwietnia 2004 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 24 marca 2004 r. w sprawie stażu podyplomowego lekarza i lekarza stomatologa, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 57, poz. 553.

Staż podyplomowy obejmuje pogłębienie wiedzy teoretycznej oraz praktyczną naukę udzielania świadczeń zdrowotnych, w przypadku:
lekarza – w dziedzinach: chorób wewnętrznych, pediatrii, w tym neonatologów, chirurgii ogólnej, w tym chirurgii urazowej, położnictwa i ginekologii, psychiatrii, intensywnej terapii, medycyny ratunkowej oraz w dziedzinie medycyny rodzinnej w warunkach stacjonarnej, ambulatoryjnej i domowej opieki zdrowotnej;
lekarza stomatologa – w dziedzinie stomatologii ogólnej, z uwzględnieniem stomatologii zachowawczej, stomatologii dziecięcej, periodontologii, ortodoncji, chirurgii stomatologicznej, protetyki stomatologicznej oraz w dziedzinie medycyny ratunkowej.
Staż lekarza w ramach stażu cząstkowego z dziedziny chorób wewnętrznych obejmuje również szkolenie w zakresie transfuzjologii klinicznej oraz w zakresie profilaktyki zakażeń HIV, diagnostyki i leczenia AIDS oraz w dziedzinie medycyny ratunkowej – kurs ratownictwa medycznego.
Staż lekarza stomatologa w ramach stażu cząstkowego z dziedziny stomatologii ogólnej obejmuje również szkolenie w zakresie profilaktyki zakażeń HIV, diagnostyki i leczenia AIDS oraz kurs ratownictwa medycznego – w dziedzinie medycyny ratunkowej.
Staż podyplomowy obejmuje również szkolenie w zakresie orzecznictwa lekarskiego, bioetyki i prawa medycznego.
Staż lekarza trwa 13 miesięcy. Staż lekarza stomatologa – 12 miesięcy.
Staż rozpoczyna się corocznie 1 października albo 1 marca.
Czas trwania stażu ulega przedłużeniu w razie:
1. niezdolności do pracy trwającej łącznie ponad 21 dni,
2. urlopu macierzyńskiego,
3. powołania po zakończeniu studiów do odbycia przeszkolenia wojskowego,
4. przebywania na urlopie wychowawczym, nie dłużej niż rok,
5. przebywania na urlopie bezpłatnym, nie dłużej niż 3 miesiące,
6. niemożności zrealizowania elementów ramowego programu stażu z powodu ciąży w związku z zakazem wykonywania prac szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia.

Przedłużenie czasu trwania stażu następuje na okres realizacji części ramowego programu stażu, która nie została zrealizowana.
Okres trwania staży cząstkowych, szczegółowe rodzaje zajęć teoretycznych i praktycznych oraz okres trwania szkoleń i zakres ich odbywania określają ramowe programy stażu podyplomowego lekarza i lekarza stomatologa, stanowiące załączniki do rozporządzenia.
Rozporządzenie określa warunki, jakie powinny spełniać podmioty uprawnione do prowadzenia stażu podyplomowego.
Lekarz oraz lekarz stomatolog odbywają staż podyplomowy na podstawie umowy o pracę, zawartej na czas określony, z miesięcznym wynagrodzeniem zasadniczym w wysokości 1403 zł przez cały okres odbywania stażu.
Podmiot uprawniony do prowadzenia stażu – w porozumieniu z okręgową radą lekarską – wyznacza koordynatora szkolenia stażysty.
W zakładzie opieki zdrowotnej koordynatora wyznacza kierownik zakładu spośród zatrudnionych w nim lekarzy lub lekarzy stomatologów mających specjalizację.
Lekarz odbywający staż podyplomowy wykonuje zawód na podstawie ograniczonego prawa wykonywania zawodu lekarza lub ograniczonego prawa wykonywania zawodu lekarza stomatologa pod nadzorem lekarza mającego specjalizację, tytuł specjalisty w określonej dziedzinie medycyny albo lekarza stomatologa wykonującego zawód przez okres co najmniej 5 lat, zwanego opiekunem.
Opiekun może nadzorować odbywanie stażu przez jednego stażystę, a w sytuacji szczególnie uzasadnionej, za zgodą koordynatora, przez dwóch stażystów. Rozporządzenie określa szczegółowo zadania opiekuna.
Lekarz i lekarz stomatolog odbywają staż w indywidualnej/specjalistycznej praktyce lekarskiej w czasie odpowiadającym czasowi pracy lekarza/lekarza stomatologa zatrudnionych w zakładzie opieki zdrowotnej.
Stażysta będący lekarzem – w ramach odbywania stażu pełni dyżury medyczne w wymiarze sześciu dyżurów miesięcznie, z tym że kobieta będąca w ciąży jest zwolniona z pracy w porze nocnej, a stażysta sprawujący opiekę nad dzieckiem do lat 4 może pracować w porze nocnej wyłącznie po wyrażeniu na to zgody.
Lekarzowi stażyście za każdą godzinę pełnionego dyżuru medycznego przysługuje wynagrodzenie w wysokości 50% stawki godzinowej zasadniczego wynagrodzenia miesięcznego.
Staż cząstkowy powinien być zakończony złożeniem kolokwium z zakresu wiedzy teoretycznej i umiejętności określonych ramowym programem stażu.
Staż obejmujący szkolenie w zakresie transfuzjologii klinicznej, profilaktyki zakażeń HIV, diagnostyki i leczenia AIDS, orzecznictwa lekarskiego, bioetyki i prawa medycznego powinien być zakończony złożeniem sprawdzianu.
Stażysta uzyskuje zaliczenie stażu po zrealizowaniu ramowego programu oraz po złożeniu wym. kolokwiów i sprawdzianów.
Uznania stażu podyplomowego odbytego za granicą za równoważny w całości lub w części ze stażem obowiązującym w Rzeczypospolitej Polskiej dokonuje minister zdrowia na wniosek lekarza, lekarza stomatologa, na podstawie opinii powołanego zespołu ekspertów.
Lekarski Egzamin Państwowy kończący staż podyplomowy lekarza oraz Lekarsko-Stomatologiczny Egzamin Państwowy kończący staż podyplomowy lekarza stomatologa składa się w formie pisemnego testu, jednolitego w całym kraju, ustalonego na każdą sesję egzaminacyjną odrębnie dla lekarzy i lekarzy stomatologów. Egzaminy organizuje Centrum Egzaminów Medycznych.
Egzaminy odbywają się jednocześnie w całym kraju:
– w pierwszą sobotę grudnia lub pierwszą sobotę maja – dla lekarza,
– w pierwszą sobotę listopada lub pierwszą sobotę kwietnia – dla lekarza stomatologa,
– odpowiednio dla stażu rozpoczętego 1 października lub 1 marca – w miejscach ustalonych przez dyrektora CEM w porozumieniu z ministrem zdrowia.
Test zawiera 200 pytań z zakresu problematyki objętej ramowym programem, ze szczególnym uwzględnieniem procedur diagnostycznych i leczniczych, których umiejętność wykonywania lekarz lub lekarz stomatolog powinien nabyć w trakcie odbywania stażu.
Egzaminy składa się przed komisją egzaminacyjną powoływaną na każdą sesję egzaminacyjną przez dyrektora CEM, w skład której wchodzą: przedstawiciel CEM jako przewodniczący oraz członkowie – przedstawiciele rektorów wyższych uczelni medycznych lub wyższych uczelni z wydziałem medycznym, wojewodów i okręgowych rad lekarskich.
W celu przeprowadzenia egzaminu w ustalonych miejscach dyrektor CEM, na wniosek przewodniczącego komisji egzaminacyjnej, wyznacza spośród jej członków zespoły egzaminacyjne.
Dyrektor CEM dopuszcza do egzaminów i ustala listę zdających w danej sesji egzaminacyjnej oraz zawiadamia zdającego o terminie i miejscu sesji egzaminacyjnej, nie później niż 14 dni przed jej rozpoczęciem.
Lekarz i lekarz stomatolog ubiegający się o dopuszczenie do egzaminu składają właściwej okręgowej radzie lekarskiej, nie później niż na 25 dni przed terminem egzaminu:
1. wniosek o dopuszczenie do egzaminu,
2. kartę stażu,
3. wypełnioną ankietę dot. oceny stażu podyplomowego.
Centrum Egzaminów Medycznych dokonuje oceny testu i ustala wyniki egzaminów oraz zawiadamia o nich ministra zdrowia i komisję egzaminacyjną.
Dyrektor CEM zawiadamia lekarza, lekarza stomatologa o wynikach egzaminu, w terminie do 7 dni od dnia egzaminu.
Za wynik pozytywny uważa się uzyskanie przez lekarza, lekarza stomatologa co najmniej 56% maksymalnej, możliwej do uzyskania liczby punktów z testu.
Lekarz/ lekarz stomatolog, którzy złożyli egzamin z wynikiem pozytywnym, otrzymują świadectwo złożenia Lekarskiego Egzaminu Państwowego albo świadectwo złożenia Lekarsko-Stomatologicznego Egzaminu Państwowego.
Lekarz/ lekarz stomatolog, którzy nie złożyli egzaminu z wynikiem pozytywnym, mogą do niego przystąpić ponownie w kolejnym terminie.
Lekarz/ lekarz stomatolog, którzy złożyli egzamin z niesatysfakcjonującym ich wynikiem, mogą przystąpić do egzaminu ponownie w kolejnym terminie.

Z dniem uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej, użyte w rozporządzeniu wyrazy „lekarz stomatolog” i „lekarsko-stomatologiczny” zastępuje się wyrazami „lekarz dentysta” i „lekarsko-dentystyczny”.
VI. 14 kwietnia 2004 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 23 marca 2004 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wykazu obowiązkowych szczepień ochronnych oraz zasad przeprowadzania i dokumentacji szczepień, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 54, poz. 513.

Szczepienia ochronne oraz badania tuberkulinowe przeprowadzają lekarze, felczerzy, pielęgniarki, położne i higienistki szkolne, którzy odbyli w ramach doskonalenia zawodowego specjalistyczny kurs w tym zakresie.

VII. 14 kwietnia 2004 r. weszło w życie rozporządzenie ministra obrony narodowej z dnia 8 marca 2004 r. w sprawie utworzenia ambulatoriów z izbą chorych – publicznych zakładów opieki zdrowotnej, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 51, poz. 504.

Ambulatoria z izbą chorych, utworzone przed dniem wejścia w życie rozporządzenia, wymienione w załączniku do rozporządzenia, stają się ambulatoriami z izbą chorych – publicznymi zakładami opieki zdrowotnej. Zakłady te są częścią jednostek organizacyjnych Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.
Podstawowe kierunki działalności zakładów to: udzielanie świadczeń zdrowotnych w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej, stomatologicznej, rehabilitacji leczniczej, medycyny pracy oraz udzielanie pomocy medycznej w stanach nagłego zagrożenia zdrowia i życia, orzekanie i opiniowanie o stanie zdrowia.
Nadzór nad działalnością statutową zakładów sprawuje minister obrony narodowej.

VIII. 15 kwietnia 2004 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 11 marca 2004 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wykazu środków działających podobnie do alkoholu oraz warunków i sposobu przeprowadzania badań na ich obecność w organizmie, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 52, poz. 524.

Środkami działającymi podobnie do alkoholu, które mogą być oznaczone, są: 1. opiaty, 2. amfetamina i jej analogi, 3. kokaina, 4. tetrahydrokanabinole, 5. benzodiazepiny.
Załącznik do rozporządzenia określa wzór protokołu badania śliny/krwi/moczu.

IX. 4 maja 2004 r. wchodzi w życie rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 marca 2004 r. w sprawie bezpłatnych świadczeń zdrowotnych dla policjantów i pracowników kontyngentów policyjnych, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 66, poz. 603.

Rozporządzenie określa warunki otrzymywania bezpłatnych świadczeń zdrowotnych, w tym szczepień ochronnych, badań lekarskich i laboratoryjnych oraz zaopatrzenia w leki i artykuły sanitarne przez policjantów i pracowników wchodzących w skład kontyngentów policyjnych wydzielonych do realizacji zadań poza granicami państwa.
Warunki otrzymania wymienionych świadczeń zdrowotnych to: delegowanie do udziału w misji pokojowej, akcji zapobiegania aktom terroryzmu lub ich skutkom albo akcji ratowniczej i poszukiwawczej lub humanitarnej, uczestnictwo w podróży zagranicznej do rejonu działania kontyngentu policyjnego i z powrotem do kraju, pełnienie służby lub świadczenie pracy poza granicami państwa w kontyngencie policyjnym.

X. 6 maja 2004 r. wchodzi w życie rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 23 marca 2004 r. w sprawie szczegółowego zakresu i trybu udzielania zakładom ubezpieczeń informacji o stanie zdrowia ubezpieczonych lub osób, na rzecz których ma zostać zawarta umowa ubezpieczenia, oraz sposobu ustalania wysokości opłat za udzielenie tych informacji, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 71, poz. 654.

Informacje o stanie zdrowia ubezpieczonego lub osoby, na rzecz której ma zostać zawarta umowa ubezpieczenia udzielane zakładom ubezpieczeń przez zakłady opieki zdrowotnej oraz przez osoby fizyczne wykonujące zawód medyczny w formie indywidualnej lub specjalistycznej praktyki lekarskiej, indywidualnej lub specjalistycznej praktyki pielęgniarki, położnej albo przez grupową praktykę lekarską, grupową praktykę pielęgniarek, położnych obejmują w szczególności:
1) informacje na temat przyczyn hospitalizacji, wykonywanych w jej trakcie badań diagnostycznych, informacje o wynikach badań diagnostycznych, w tym sekcji zwłok, czynnościach leczniczych, zabiegach, wyniku leczenia i rokowaniach,
2) informacje na temat przyczyn leczenia ambulatoryjnego oraz wykonanych w jego trakcie badań diagnostycznych i ich wyników,
3) informacje wynikające z przeprowadzonych konsultacji leczniczych.
Informacje o przyczynach hospitalizacji i leczenia powinny zawierać kod jednostki chorobowej zgodnie z Międzynarodową Klasyfikacją Chorób i Problemów Zdrowotnych.
Informacje udzielane są z wyłączeniem wyników badań genetycznych.
Udostępnianie informacji następuje z zachowaniem poufności i ochrony danych osobowych.
Wystąpienie o przekazanie informacji o stanie zdrowia powinno zawierać:
1) oznaczenie zakładu ubezpieczeń, adres jego siedziby, a także numer NIP, numer wpisu do rejestru sądowego,
2) podstawę prawną upoważniającą do otrzymania informacji oraz zakres tej informacji,
3) informacje umożliwiające wyszukanie żądanych danych o osobie, w szczególności:
a) imię (imiona) i nazwisko,
b) datę urodzenia,
c) adres zamieszkania,
oraz (jeżeli zakład ubezpieczeń je ma):
d) numer identyfikacyjny PESEL lub NIP,
e) serię i numer dokumentu tożsamości,
4) oświadczenie o posiadaniu pisemnej zgody osoby albo jej przedstawiciela ustawowego.
Wysokość opłat za udzielenie informacji o stanie zdrowia określają wspólnie zakład ubezpieczeń i podmiot zobowiązany do ich przekazania, biorąc pod uwagę koszty poniesione w związku z wytworzeniem, przekształceniem i udzieleniem informacji. Ü

mec. Beata KOZYRA-ŁUKASIAK
Autorka jest radcą prawnym
Dolnośląskiej Izby Lekarskiej

Archiwum

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza