5 października 2004

Stanowisko Okręgowej Rady Lekarskiej w Białymstoku i Okręgowej Rady Lekarskiej w Warszawie w 60. rocznicę Powstania Warszawskiego

Sześćdziesiąt lat temu, 1 sierpnia 1944 roku na rozkaz Komendanta Głównego Armii Krajowej gen. „Bora” Komorowskiego – uzgodniony z wicepremierem rządu i delegatem na kraj Janem Jankowskim – oddziały okręgu warszawskiego Armii Krajowej wystąpiły zbrojnie przeciwko armii niemieckiej barbarzyńsko okupującej miasto od pięciu lat. Celem walki było opanowanie Warszawy siłami polskimi przed wkroczeniem Armii Czerwonej oraz zorganizowanie władz państwowych i samorządowych.
Powstańcom udało się opanować znaczną część zachodniej części miasta. Powołano władze cywilne, zorganizowano służby porządkowe, pocztę, wydawano też własną prasę. Przez 63 dni Warszawa znów, chociaż w cząstkowej formie, pełniła funkcję stolicy państwa prowadzącego walkę z Niemcami w ramach koalicji antyhitlerowskiej.
Armia Krajowa, stanowiąca część Wojska Polskiego toczącego walkę na wszystkich frontach II wojny światowej jako czwarty co do liczebności koalicjant, została cynicznie opuszczona, jak powiedział Jan Paweł II – „przez wszystkie sprzymierzone siły”, w tym szczególnie przez stojącą po drugiej stronie Wisły Armię Czerwoną, za której plecami sowieci stanowili swój porządek polityczny. AK nie mogła wytrzymać samotnej konfrontacji zbrojnej z siłami niemieckimi.
Powstanie Warszawskie poniosło militarną klęskę. Armia niemiecka pokonała walczące bohatersko oddziały AK, mając miażdżącą przewagę w liczbie żołnierzy i uzbrojeniu. Miasto zostało spacyfikowane z niewyobrażalnym bestialstwem – około 200 tys. mieszkańców zostało zamordowanych, wielu zginęło, zmarło od ran, a pozostałą ludność wypędzono. Z rozkazu Hitlera oddziały niemieckie zrównały z ziemią 80% substancji miasta. Warszawa bezpowrotnie utraciła znamienną część swoich zasobów kulturalnych. Większość majątku ruchomego miasta i jego mieszkańców została zrabowana. Warszawa nigdy już nie odrodziła się w swym pierwotnym kształcie – jako ośrodek intelektualny, kulturalny i patriotyczny państwa polskiego.
Jak zawsze godnie, do szeregu stanęła służba sanitarna. Około 1000 lekarzy i studentów medycyny, zarówno oficerów AK, jak i cywilów, a także rzesze sanitariuszek i pielęgniarek, podjęło swoją służbę z niezwykłym poświęceniem, niosąc pomoc tysiącom rannym żołnierzom i mieszkańcom miasta.
W warunkach walki w oblężonym mieście dokonywano cudów, ratowano tych, których można było uratować, sposobiąc na śmierć tych, którzy musieli zginąć. Wielu oddało życie razem ze swoimi rannymi. Dla tych, którym udało się przeżyć, okres Powstania pozostaje wieczną traumą i wspomnieniem hekatomby ofiar, ale także niepowtarzalnej ofiarności i solidarności obywatelskiej.
Składamy hołd żołnierzom Powstania Warszawskiego, ofiarom, naszym Koleżankom i Kolegom, którzy polegli, zostali zamordowani, byli prześladowani i więzieni przez państwo komunistyczne, oraz tym nielicznym, którzy dożyli tej rocznicy. Wyrażamy przekonanie, że ten kolejny – bez precedensu w okresie II wojny – patriotyczny zryw tragicznego pokolenia był zaczynem działań wolnościowych zakończonych odzyskaniem suwerenności przez naród i państwo polskie w 1989 roku.
Mamy nadzieję, że słynny cytat o „wolności mierzonej krzyżami” będzie już tylko pojęciem historycznym.

W 60. rocznicę Powstania Warszawskiego,
w 85. rocznicę powstania Izby Białostocko-Warszawskiej,
w 15. rocznicę reaktywowania samorządu lekarskiego – w imieniu lekarzy i lekarzy dentystów, członków Okręgowej Izby Lekarskiej w Białymstoku i Okręgowej Izby Lekarskiej w Warszawie – ich Okręgowe Rady Lekarskie

Archiwum

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza