9 listopada 2004

Nowe przepisy prawne

I. 14 lipca 2004 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie określenia wysokości opłat za krew i jej składniki, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 159, poz. 1666.

II. 15 lipca 2004 r. weszło w życie zarządzenie ministra zdrowia z dnia 9 czerwca 2004 r. w sprawie powołania zespołu do spraw opracowania jednolitych założeń systemowych kształcenia w zakresie ratownictwa medycznego, opublikowane w Dzienniku Urzędowym Ministra Zdrowia nr 7, poz. 71.

Do zadań zespołu należy opracowanie:
– standardów nauczania dla studiów licencjackich w zakresie ratownictwa medycznego,
– ramowego programu kursu z zakresu kwalifikowanej pierwszej pomocy,
– standardów kształcenia, jakie muszą spełniać podmioty prowadzące kursy z zakresu kwalifikowanej pierwszej pomocy.

III. 20 lipca 2004 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 29 czerwca 2004 r. w sprawie wykazu instytucji i laboratoriów uprawnionych do korzystania ze zwolnienia od należności przywozowych, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 158, poz. 1661.

IV. 23 lipca 2004 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 6 lipca 2004 r. w sprawie wzoru wniosku o wydanie pozwolenia na import równoległy produktu leczniczego oraz szczegółowego wykazu danych i dokumentów objętych wnioskiem o zmianę tego pozwolenia, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 165, poz. 1734.

V. 27 lipca 2004 r. weszło w życie rozporządzenie ministra polityki społecznej z dnia 23 czerwca 2004 r. w sprawie trybu wydawania i anulowania książki inwalidy wojennego (wojskowego), dokumentów wymaganych do jej wydania oraz wzoru książki inwalidy wojennego (wojskowego), opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 158, poz. 1653.

VI. 29 lipca 2004 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 28 czerwca 2004 r. w sprawie zakresu znajomości języka polskiego koniecznego do wykonywania zawodu felczera oraz trybu przeprowadzania i składania egzaminu z języka polskiego, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 160, poz. 1675.

VII. 31 lipca 2004 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 28 czerwca 2004 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szpitalnego oddziału ratunkowego, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 161, poz. 1686.

Kierownik zakładu opieki zdrowotnej, w którym znajduje się oddział niespełniający wymagań określonych w przepisach rozporządzenia, nie występuje z wnioskiem o wpis oddziału do rejestru jednostek systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne, jeżeli wniosek złożył przed 31 grudnia 2003 r. Natomiast dołączony do wniosku program dostosowania oddziału do wymagań rozporządzenia wymaga aktualizacji do dnia 31 grudnia 2005 r.

VIII. 6 sierpnia 2004 r. utraciła moc obowiązującą w stosunku do Rzeczypospolitej Polskiej konwencja o wzajemnym uznawaniu równoważności dokumentów ukończenia szkół średnich, szkół średnich zawodowych i szkół wyższych, a także dokumentów o nadawaniu stopni i tytułów naukowych, sporządzona w Pradze dnia 7 czerwca 1972 r. Oświadczenie rządowe z dnia 19 kwietnia 2004 r. opublikowano w Dzienniku Ustaw nr 129, poz. 1355.

Na podstawie ustawy z dnia 28 sierpnia 2003 r. o wypowiedzeniu konwencji o wzajemnym uznawaniu równoważności dokumentów ukończenia szkół średnich, szkół średnich zawodowych i szkół wyższych, a także dokumentów o nadawaniu stopni i tytułów naukowych, sporządzonej w Pradze dnia 7 czerwca 1972 r. (Dz. U. 183 z 2003 r., poz. 1787), prezydent Rzeczypospolitej Polskiej dnia 12 stycznia 2004 r. wypowiedział powyższą konwencję.
Zgodnie z art. V konwencji utraciła ona moc obowiązującą w stosunku do Rzeczypospolitej Polskiej dnia 6 sierpnia 2004 r.

IX. 7 sierpnia 2004 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 29 czerwca 2004 r. w sprawie wykazu szpitali i innych jednostek służby zdrowia oraz medycznych instytutów badawczych uprawnionych do korzystania ze zwolnienia od należności przywozowych, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 169, poz. 1780.

X. 21 sierpnia 2004 r. weszła w życie ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, opublikowana w Dzienniku Ustaw nr 173, poz. 1807. Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r., przepisy wprowadzające ustawę o swobodzie działalności gospodarczej opublikowano w Dzienniku Ustaw nr 173, poz. 1808.

Działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.
Przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną – wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą.
Przedsiębiorca będący osobą fizyczną może podjąć działalność gospodarczą po uzyskaniu wpisu do ewidencji działalność gospodarczej. Ewidencję prowadzi gmina właściwa dla miejsca zamieszkania przedsiębiorcy. Wniosek o wpis do ewidencji podlega opłacie w wysokości 100 złotych, a jeżeli wniosek dotyczy zmiany wpisu, opłata wynosi 50 złotych.
Na zasadach określonych w ustawie podejmowanie i wykonywanie działalności gospodarczej może wiązać się dodatkowo z obowiązkiem uzyskania przez przedsiębiorcę koncesji albo wpisu do rejestru działalności regulowanej.
Jeżeli przepis odrębnej ustawy stanowi, że dany rodzaj działalności jest działalnością regulowaną w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może wykonywać tę działalność, jeżeli spełnia szczególne warunki określone przepisami tej odrębnej ustawy, i po uzyskaniu wpisu w rejestrze działalności regulowanej.
Wpis do rejestru działalności regulowanej podlega opłacie.
Rejestr działalności regulowanej jest jawny. Każdy ma prawo dostępu do zawartych w nim danych za pośrednictwem organu, który prowadzi rejestr.
Wymieniona na wstępie ustawa wprowadziła m.in. zmiany w ustawie z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Uchylony został art. 50c, który stanowił, iż lekarze prowadzący indywidualną praktykę, indywidualną specjalistyczną praktykę albo grupową praktykę lekarską nie są przedsiębiorcami w rozumieniu ustawy z dnia 19 listopada 1999 r. Prawo działalności gospodarczej (Dz.U. nr 101, poz. 1178 ze zm.).

Zgodnie z dodanym art. 49a prowadzenie:
– indywidualnej praktyki lekarskiej,
– indywidualnej specjalistycznej praktyki lekarskiej,
– grupowej praktyki lekarskiej
jest działalnością regulowaną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej.

Lekarz może wykonywać indywidualną praktykę lekarską lub indywidualną specjalistyczną praktykę lekarską po uzyskaniu wpisu odpowiednio do rejestru indywidualnych praktyk albo rejestru indywidualnych specjalistycznych praktyk prowadzonych przez okręgową radę lekarską właściwą ze względu na miejsce wykonywania praktyki.

Lekarz wykonujący indywidualną praktykę jest obowiązany spełniać następujące warunki:

1. mieć prawo wykonywania zawodu,
2. nie może być zawieszony w prawie wykonywania zawodu albo ograniczony w wykonywaniu określonych czynności medycznych,
3. posiadać pomieszczenia wyposażone w aparaturę i sprzęt medyczny, w których będzie wykonywana praktyka, a także mieć opinię organu sanitarnego o spełnieniu warunków umożliwiających udzielenie określonych świadczeń zdrowotnych.
Lekarz wykonujący indywidualną specjalistyczną praktykę lekarską obowiązany jest ponadto mieć specjalizację w dziedzinie medycyny odpowiadającej wykonywanej praktyce.
Lekarz, z wyjątkiem lekarza dentysty, wykonujący indywidualną praktykę lub indywidualną specjalistyczną praktykę wyłącznie w miejscu wezwania jest obowiązany spełniać warunki dot. prawa wykonywania zawodu i dodatkowo specjalizacji w przypadku specjalistycznej praktyki oraz:

– posiadać sprzęt medyczny umożliwiający udzielanie określonych świadczeń zdrowotnych w miejscu wezwania,
– mieć adres indywidualnej praktyki lub indywidualnej specjalistycznej praktyki oraz adres miejsca przyjmowania wezwań i miejsca przechowywania dokumentów medycznych.

Wpisu do rejestrów indywidualnych lub indywidualnych specjalistycznych praktyk dokonuje się po złożeniu przez lekarza wniosku, który powinien zawierać następujące dane:

1. firmę przedsiębiorcy oraz jego adres zamieszkania,
2. numer w ewidencji działalności gospodarczej,
3. numer identyfikacji podatkowej (NIP), o ile przedsiębiorca ma taki numer.

Wraz z wnioskiem lekarz składa oświadczenie następującej treści:

„Oświadczam, że:

1. dane zawarte we wniosku o wpis do rejestru indywidualnych praktyk lub rejestru indywidualnych specjalistycznych praktyk są kompletne i zgodne z prawdą.

2. znane mi są i spełniam warunki wykonywania działalności gospodarczej w zakresie:
a) indywidualnej praktyki lekarskiej,
b) indywidualnej praktyki lekarskiej wyłącznie w miejscu wezwania,
c) indywidualnej specjalistycznej praktyki lekarskiej,
d) indywidualnej specjalistycznej praktyki lekarskiej wyłącznie w miejscu wezwania

określone w ustawie z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty”.

Oświadczenie powinno zawierać imię i nazwisko lekarza oraz jego adres, oznaczenie miejsca i datę złożenia oświadczenia.
Lekarze w celu udzielania świadczeń zdrowotnych mogą prowadzić grupową praktykę lekarską w formie spółki cywilnej lub partnerskiej.
Wykonywanie grupowej praktyki lekarskiej jest działalnością regulowaną w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej i wymaga uzyskania wpisu do rejestru grupowych praktyk lekarskich prowadzonego przez właściwą ze względu na miejsce wykonywania praktyki okręgową radę lekarską.
W ramach grupowej praktyki lekarskiej mogą być udzielane świadczenia zdrowotne wyłącznie przez lekarzy będących wspólnikami spółki cywilnej lub partnerskiej, spełniających warunki określone w ustawie.
Wpisu do rejestru grupowych praktyk lekarskich dokonuje się po złożeniu przez spółkę wniosku wraz z oświadczeniem następującej treści:

„Oświadczam, że:

1. dane zawarte we wniosku o wpis do rejestru grupowych praktyk lekarskich są kompletne i zgodne z prawdą
2. znane mi są i spełniam warunki wykonywania działalności gospodarczej w zakresie grupowej praktyki lekarskiej, określone w ustawie z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty”.

Oświadczenie powinno również zawierać:

– firmę przedsiębiorcy, jego siedzibę i adres, a w przypadku spółki cywilnej imiona i nazwiska wspólników oraz ich adresy zamieszkania,
– oznaczenie miejsca i datę złożenia oświadczenia,
– podpis osoby uprawnionej do reprezentowania przedsiębiorcy albo wspólników spółki cywilnej, ze wskazaniem imienia i nazwiska oraz pełnionej funkcji.

Wniosek o wpis do rejestru grupowych praktyk lekarskich powinien zawierać następujące dane:

– informację o umowie spółki,
– listę lekarzy grupowej praktyki lekarskiej,
– informację o spełnieniu przez lekarzy grupowej praktyki lekarskiej warunków określonych w ustawie,
– informację dot. adresu grupowej praktyki lekarskiej,
– informację o posiadaniu sprzętu umożliwiającego udzielanie określonych świadczeń zdrowotnych w miejscu wezwania.

Okręgowa rada lekarska, po sprawdzeniu spełnienia warunków wykonywania działalności w zakresie praktyki lekarskiej, dokonuje wpisu do odpowiedniego rejestru praktyk oraz wydaje lekarzowi lub grupowej praktyce lekarskiej zaświadczenie o wpisie do rejestru.
Lekarze prowadzący indywidualną praktykę lekarską lub indywidualną specjalistyczną praktykę lekarską oraz grupową praktykę lekarską są obowiązani powiadomić okręgową radę lekarską, która prowadzi rejestr, o zmianie danych objętych wpisem do rejestru.
Ponadto, zgodnie z przepisem art. 19 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty, kształcenie podyplomowe lekarzy i lekarzy dentystów mogą prowadzić:

1) jednostki organizacyjne uprawnione do tego na podstawie odrębnych przepisów,
2) przedsiębiorcy po uzyskaniu wpisu w rejestrze podmiotów prowadzących szkolenia podyplomowe lekarzy i lekarzy dentystów prowadzonym przez właściwą okręgową radę lekarską.

Działalność gospodarcza w zakresie kształcenia podyplomowego lekarzy i lekarzy dentystów jest działalnością regulowaną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. nr 173, poz. 1807) i wymaga uzyskania wpisu do rejestru podmiotów prowadzących kształcenie podyplomowe lekarzy i lekarzy dentystów.

Warunki wykonywania działalności w zakresie kształcenia podyplomowego są następujące:
1) posiadanie programu kształcenia zgodnego z ramowym programem, a w przypadku kursów dokształcających – zgodnego z aktualnym stanem wiedzy w zakresie, którego dotyczy kurs,
2) zapewnienie kadry dydaktycznej o kwalifikacjach odpowiednich dla danego rodzaju kształcenia,
3) zapewnienie odpowiedniej do realizacji programu kształcenia bazy dydaktycznej, w tym dla szkolenia praktycznego,
4) posiadanie wewnętrznego systemu oceny jakości kształcenia uwzględniającego narzędzia oceny jakości kształcenia oraz metody tej oceny.

Przedsiębiorca zamierzający wykonywać działalność w zakresie kształcenia podyplomowego składa wniosek o wpis do rejestru wraz z oświadczeniem.
Organem właściwym do prowadzenia rejestru jest okręgowa rada lekarska właściwa dla miejsca prowadzenia kształcenia.

Do rejestru wpisuje się następujące dane:

1) oznaczenie organizatora kształcenia i adres jego siedziby,
2) formę organizacyjno-prawną organizatora kształcenia,
3) numer wpisu do rejestru przedsiębiorców albo ewidencji działalności gospodarczej,
4) określenie rodzaju i trybu kształcenia,
5) miejsce prowadzenia kształcenia,
6) planowane terminy rozpoczęcia i zakończenia specjalizacji oraz kursów kwalifikacyjnych i kursów specjalistycznych,
7) datę wpisu do rejestru.

Przedsiębiorcy, którzy przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie gospodarczej, tj. przed 21 sierpnia 2004 r., nie mieli obowiązku uzyskania wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, są obowiązani, w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie tej ustawy, złożyć we właściwym organie ewidencyjnym zgłoszenie o dokonaniu wpisu do tej ewidencji.
Niezależnie od powyższego obowiązku przedsiębiorców, którzy w dniu wejścia w życie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, tj. 21 sierpnia 2004 r., mają ważne zezwolenie na wykonywanie działalności gospodarczej, określonej m.in. w ustawie o zawodach lekarza i lekarza dentysty, wpisuje się z urzędu do rejestru działalności regulowanej, prowadzonego przez okręgowe rady lekarskie.
Do dnia doręczenia przedsiębiorcy zaświadczenia o dokonaniu wpisu do rejestru działalności regulowanej – zachowują moc dotychczasowe zezwolenia wydane na podstawie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty.
Zgodnie z przepisem art. 601 § 1 kodeksu wykroczeń, kto wykonuje działalność gospodarczą bez wymaganego zgłoszenia do ewidencji działalności gospodarczej, wpisu do rejestru działalności regulowanej lub bez wymaganej koncesji albo zezwolenia, podlega karze ograniczenia wolności albo grzywny.

XI. 31 sierpnia 2004 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 10 sierpnia 2004 r. w sprawie wykazu zakładów psychiatrycznych i zakładów leczenia odwykowego przeznaczonych do wykonywania środków zabezpieczających oraz składu, trybu powoływania i zadań komisji psychiatrycznej do spraw środków zabezpieczających, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 179, poz. 1854.

XII. 2 września 2004 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 29 lipca 2004 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zakresu i organizacji profilaktycznej opieki zdrowotnej nad dziećmi i młodzieżą, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 180, poz. 1869.

Profilaktyczną opiekę zdrowotną sprawują:

– właściwy dla ucznia lekarz podstawowej opieki zdrowotnej,
– lekarz dentysta,
– pielęgniarka środowiska nauczania i wychowania, zwana pielęgniarką albo higienistką szkolną.

Do czasu utworzenia na terenie szkoły gabinetu profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej – zadania z zakresu profilaktyki opieki zdrowotnej sprawowanej przez pielęgniarkę oraz testy przesiewowe, profilaktyczne badania lekarskie (bilanse zdrowia) i profilaktyczne świadczenia stomatologiczne określone w rozporządzeniu wykonują odpowiednio lekarze i pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej.
Załącznik do rozporządzenia określa zakres i terminy wykonywania testów przesiewowych, profilaktycznych badań lekarskich oraz profilaktycznych świadczeń stomatologicznych.

XIII. 8 września 2004 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 30 lipca 2004 r. w sprawie trybu powoływania biegłych, zasad sporządzania opinii oraz warunków i sposobu dokonywania badań w przedmiocie uzależnienia od alkoholu, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 183, poz. 1895.
Biegłych w przedmiocie uzależnienia od alkoholu ustanawia, na okres trzech lat, przy sądzie okręgowym prezes tego sądu spośród kandydatów zgłoszonych przez kierownika wojewódzkiego ośrodka terapii uzależnienia od alkoholu i współuzależnienia, w porozumieniu z konsultantem wojewódzkim w dziedzinie psychiatrii.
Biegłymi są lekarz psychiatra i psycholog, którzy odbyli szkolenie z zakresu diagnostyki uzależnienia, podstaw terapii uzależnienia od alkoholu, orzecznictwa i metod krótkiej interwencji motywującej do terapii oraz szkolenie z zakresu aktualizacji wiedzy o uzależnieniu od alkoholu, metodach terapii i orzecznictwa.
Opinie w przedmiocie uzależnienia od alkoholu wydają wspólnie, po przeprowadzonych badaniach, lekarz psychiatra oraz psycholog.

XIV. 8 września 2004 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 4 sierpnia 2004 r. w sprawie okresowych badań lekarskich pracowników zatrudnionych w zakładach, które stosowały azbest w produkcji, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 183, poz. 1896.

Przepisy rozporządzenia określają:

– tryb i zakres okresowych badań lekarskich,
– warunki, które muszą spełniać podmioty uprawnione do przeprowadzania okresowych badań lekarskich,
– częstotliwość wykonywania okresowych badań lekarskich, sposób ich dokumentowania oraz sposób sprawowania nadzoru nad przeprowadzaniem tych badań.
XV. 10 września 2004 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 9 sierpnia 2004 r. w sprawie leczenia uzdrowiskowego osób zatrudnionych przy produkcji wyrobów zawierających azbest, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 185, poz. 1920.

XVI. 22 września 2004 r. wchodzi w życie rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 16 sierpnia 2004 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowego wykazu przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych, wysokości udziału własnego ubezpieczonego w cenie ich nabycia, podstawowych kryteriów ich przyznawania, okresów użytkowania, a także przedmiotów ortopedycznych podlegających naprawie, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 195, poz. 2013.

W wykazie środków pomocniczych przysługujących ubezpieczonemu dodano w poz. 6a zestawy infuzyjne (wkłucia) do osobistych pomp insulinowych do 10 sztuk dla dzieci i młodzieży do 18. roku życia, zgodnie z zaleceniami lekarza pediatry, diabetologa, 1 raz na miesiąc, bezpłatnie do kwoty 300 złotych.

XVII. 1 października 2004 r. weszła w życie Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, Dz. U. nr 210, poz. 2135.

mec. Beata KOZYRA-ŁUKASIAK
Autorka jest radcą prawnym
Dolnośląskiej Izby Lekarskiej

Archiwum

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza