16 lutego 2005

Punkty za wiedzę

Ostatni kwartał ubiegłego roku był szczególnie owocny w akty prawne regulujące zagadnienia doskonalenia zawodowego lekarzy i lekarzy dentystów.
6 listopada weszło w życie długo oczekiwane rozporządzenie ministra zdrowia w sprawie sposobu dopełnienia obowiązku doskonalenia zawodowego lekarzy
i lekarzy dentystów (Dz. U. nr 231, poz. 2326), a już w grudniu Naczelna Rada Lekarska podjęła dwie uchwały, bez których realizacja niektórych zapisów tego rozporządzenia byłaby niemożliwa. Są to: uchwała nr 98/04/IV Naczelnej Rady Lekarskiej z 17 grudnia 2004 r. w sprawie doskonalenia zawodowego lekarzy i lekarzy dentystów oraz uchwała nr 100/04/IV z 17 grudnia 2004 r. w sprawie sposobu, warunków oraz trybu wpisu do rejestru okręgowej izby lekarskiej podmiotów prowadzących doskonalenie zawodowe lekarzy i lekarzy dentystów, nieuprawnionych na podstawie przepisów odrębnych oraz zasad prowadzenia rejestru.
Jeszcze za kadencji tego Sejmu spodziewać się należy wejścia w życie ustawy o zmianie ustawy o zawodzie lekarza i lekarza dentysty oraz ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Projekty obu aktów prawnych odnoszą się m.in. do zagadnień doskonalenia zawodowego.
Mamy świadomość, że śledzenie kolejnych wyładowań nieustającej „zdrowotnej burzy legislacyjnej” szalejącej nad głowami zapracowanych lekarzy przekracza ich możliwości, dlatego za swój obowiązek uważamy przekazywanie Kolegom informacji o wymiarze praktycznym, czyli co każdy lekarz wiedzieć powinien.
Oto skrót najważniejszych informacji:
1. Formy doskonalenia zawodowego oraz liczby należnych punktów edukacyjnych określa załącznik nr 3 do rozporządzenia ministra zdrowia z 6 października 2004 r., który jest dostępny np. na stronie internetowej www.prawo.lex.pl lub bezpośrednio w Ośrodku przy ul. Nowogrodzkiej 62a.
2. Pierwszy okres rozliczeniowy rozpoczął się 6 listopada 2004 r. i trwa do 5 listopada 2008 r.
3. Do ww. okresu rozliczeniowego zalicza się również wszystkie udokumentowane (określone rozporządzeniem) formy doskonalenia zawodowego odbyte przez lekarzy od 14 kwietnia 2000 r. Należy pamiętać, że obowiązuje punktacja wynikająca z rozporządzenia ministra zdrowia. Konsekwencją tego zapisu jest to, że pierwszy, 4-letni okres rozliczeniowy został de facto wydłużony „wstecznie” o dodatkowe 4 i pół roku. Oznacza to, że Koledzy, którzy wywiązywali się, choć częściowo, z obowiązku doskonalenia nałożonego na nas dwiema poprzednimi uchwałami NRL mają ogółem 8 i pół roku na uzyskanie 200 punktów edukacyjnych. Ci, którzy w ciągu minionych 4 i pół roku uczestniczyli jedynie: w 2 jednodniowych kursach, w 8 posiedzeniach towarzystwa naukowego (do którego należą), 6 szkoleniach wewnętrznych oraz prenumerują jedno czasopismo – mogli uzyskać 58 punktów. A więc do listopada 2008 r. powinni jeszcze uzyskać 142 punkty.
4. W przypadku uczestnictwa w zorganizowanych formach doskonalenia zawodowego, m.in. w kursach i szkoleniach medycznych, lekarz uzyskuje punkty edukacyjne tylko wtedy, gdy podmiot prowadzący daną formę doskonalenia ma właściwe uprawnienia do kształcenia podyplomowego lekarzy. Uprawnienia te mogą wynikać z treści odrębnych przepisów albo z uzyskania wpisu do rejestru podmiotów prowadzących szkolenia podyplomowe lekarzy i lekarzy dentystów. Rejestr taki prowadzony jest przez właściwą ORL. Lekarze zamierzający wziąć udział w kursie powinni, przed dokonaniem wpłaty, uzyskać od organizatora pisemne wskazanie podstawy prawnej przyznającej mu prawo do prowadzenia tego kursu, po zakończeniu którego przysługiwać będą punkty edukacyjne. W razie wątpliwości Koledzy mogą uzyskać szczegółowe informacje w Ośrodku Doskonalenia Lekarzy i Lekarzy Dentystów naszej izby.
Niewątpliwie najbardziej rozpowszechnioną dotychczas formą uzyskiwania punktów edukacyjnych jest udział w kursach i szkoleniach medycznych. Dostępność tej formy jest uwarunkowana z jednej strony uzyskaniem oddelegowania przez pracodawcę lub, co jest trudne do zaakceptowania, wzięciem na czas szkolenia urlopu wypoczynkowego. Drugim uwarunkowaniem jest poniesienie określonych kosztów bezpośrednich (opłata za szkolenie) oraz – w przypadku kolegów pracujących poza ośrodkami akademickimi – pośrednich (koszty dojazdu i ewentualnie noclegu). Najwięcej zastrzeżeń lekarzy budzi wysokość opłat za samo szkolenie. Otrzymujemy w tej sprawie wiele telefonów, a ostatnio nawet protestów pisemnych. Analiza porównawcza wysokości opłat za szkolenia przeprowadzona przez Ośrodek wykazała, że cena 1 godziny szkolenia, a więc cena 1 punktu edukacyjnego waha się od 25 zł do 30 zł, przy średniej 27,5 zł. Nie wspominam o nielicznych szkoleniach nieodpłatnych, organizowanych przez niektóre podmioty gospodarcze. Ich zarządzający planują rekompensatę „sponsoringu” w innej formie, np. poprzez wpływ pośredni, a nawet bezpośredni organizowanego szkolenia na zwiększenie popytu na określone medyczne dobra konsumpcyjne. Ośrodek przeprowadził również analizę kosztów oferowanych szkoleń; wynika z niej, że w wielu przypadkach oferta ma charakter zdecydowanie komercyjny.
Kolegów, którzy oczekują na interwencję samorządu w sprawie wysokości opłat za szkolenia organizowane przez podmioty gospodarcze, pragniemy poinformować, że niestety samorząd lekarski nie ma możliwości prawnych, by narzucać organizatorom pułapy cenowe. Podobnie jak w innych obszarach działalności gospodarczej – o cenie szkoleń (tak jak usług medycznych) decyduje gra rynkowa. W przypadkach szczególnie rażących prowadzimy rozmowy indywidualne.
Apelujemy do organizatorów szkoleń oraz do angażowanych przez nich wykładowców: doskonalenie zawodowe lekarzy nie może być traktowane wyłącznie jako „produkt”; jego celem nadrzędnym powinna być misja, którą szkolenie ma wypełnić.
Na grę rynkową wpływ ma również wybór dokonywany przez lekarzy uczestniczących w szkoleniach. Nie zawsze najdroższy kurs, dysponujący prestiżową oprawą dostarcza najwięcej najnowszych, niezależnych i obiektywnych informacji przydatnych w codziennej praktyce lekarskiej.

Krzysztof Dziubiński

Archiwum

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza