15 czerwca 2007

Zakażenia układu oddechowego

XVI spotkanie Szkoły Pneumonologii rozpoczęto
od uroczystego wręczenia odznaki Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc prof. Michałowi Pirożyńskiemu, wieloletniemu prezesowi Polskiego Towarzystwa Ftyzjopneumonologicznego, przyznanej przez środowisko pneumonologiczne w dowód uznania dla jego zasług.

Zakażenia układu oddechowego, choroby bardzo rozpowszechnione, są przedmiotem 1/4 wszystkich konsultacji lekarskich, a zarazem jedną z najczęstszych przyczyn zgonów na świecie. Niepokojąco na tym tle zabrzmiały słowa prof. Pirożyńskiego, dyrektora ds. klinicznych Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego, który w imieniu prof. Jadwigi Słowińskiej-Srzednickiej otworzył XVI spotkanie Szkoły Pneumonologii. Zwrócił uwagę na to, jak dramatycznie, na skutek decyzji administracyjnych, zmniejsza się liczba lekarzy specjalizujących się w chorobach płuc. Jeśli nie odwróci się niekorzystnych trendów, to wkrótce grozi nam zapaść w specjalności, która w Europie, z racji epidemiologii, jest drugą po kardiologii specjalnością medyczną.
W kolejnym wykładzie dr Feleszko, immunolog z warszawskiej Akademii Medycznej, przedstawił, w jaki sposób organizm człowieka broni się przed inwazją mikroorganizmów. Wystąpienie doc. Demkow z Zakładu Diagnostyki i Immunologii Klinicznej AM było przeglądem możliwości diagnostyki laboratoryjnej w rozpoznawaniu zakażeń układu oddechowego. Omówiono zarówno markery zapalne, badania serologiczne, jak i metody genetyczne. Dr Żabicka, radiolog z Wojskowego Instytutu Medycznego, na podstawie odpowiednio dobranych radiogramów pokazała, co wnoszą badania obrazowe w diagnostyce zakażeń płuc. Pierwszą sesję zakończył doc. Chciałowski z WIM – zaprezentował swoje doświadczenia w inwazyjnej diagnostyce zakażeń. Omówił sposoby pobierania materiału do badania u chorych, nawet w ciężkim stanie.
Drugą sesję rozpoczęła dr Stefaniuk, mikrobiolog z Instytutu Zdrowia Publicznego. Omówiła diagnostykę bakteriologiczną zakażeń, zwracając szczególną uwagę na konieczność dobrej współpracy pomiędzy klinicystami a mikrobiologami. Grozą powiało podczas wykładu doc. Targowskiego (WIM), który przedstawił patogeny wykorzystywane do produkcji broni biologicznej, powodujące przede wszystkim zmiany w układzie oddechowym. O wadze tego problemu wymownie świadczy fakt, że nakłady na badania nad tymi patogenami w Stanach Zjednoczonych wzrosły w ostatnim czasie o 2500%!
Prof. Niemczyk, kierownik Kliniki Laryngologii warszawskiej Akademii Medycznej, zaprezentował problem zakażeń górnych dróg oddechowych, ze szczególnym uwzględnieniem zapalenia zatok. W kolejnym wykładzie prof. Ziora ze śląskiej Akademii Medycznej, przedstawił infekcyjne zaostrzenia POChP. Zwrócił również uwagę na to, jak wiele zależy od znajomości obecnie obowiązujących standardów, określających najbardziej skuteczne sposoby leczenia.
Trzecią sesję rozpoczęto od powitania honorowego gościa Szkoły, prof. Jana Kusia, godnie kontynuującego tradycje swego mistrza, prof. Pawła Krakówki. Prof. Kuś wygłosił wykład na temat diagnostyki i leczenia szpitalnych oraz pozaszpitalnych zapaleń płuc. Porównał zalecenia amerykańskie, brytyjskie i europejskie, krytycznie odnosząc je do polskiej rzeczywistości.
Prof. Pirożyński omówił najtrudniejszy typ zapaleń płuc u chorych mechanicznie wentylowanych. Zestawił światowe standardy w tej dziedzinie z osobistymi doświadczeniami. Dr Ozorowski z Poznania przedstawił problem diagnostyki i leczenia zakażeń układu oddechowego w świetle EBM (Evidence Base Medicine). Ku zaskoczeniu lekarzy praktyków bardzo wiele powszechnie stosowanych metod nie znalazło potwierdzenia w świetle współczesnych osiągnięć wiedzy medycznej. Pokazuje to, jak bardzo potrzebne jest ustawiczne kształcenie. W kolejnym referacie dr Stefaniuk omówiła narastający problem oporności na leki, w dużej mierze spowodowany błędami w stosowaniu antybiotyków.
Czwartą sesję rozpoczął wykład prof. Dzierżanowskiej, znawczyni mikrobiologii z Centrum Zdrowia Dziecka, która przedstawiła antybiotyki wprowadzone do użytku w ostatnim czasie. Doc. Antczak z Uniwersytetu Medycznego w Łodzi omówił rolę profilaktyki w zakażeniach układu oddechowego. Na podstawie EBM wykazał, jak ważne dla niektórych chorych są szczepienia przeciw grypie i pneumokokom. Dr Bokiej z ośrodka pneumonologii dziecięcej w Karpaczu przedstawił problem zakażeń układu oddechowego u dzieci. Z kolei dr Broczek, geriatra, omówiła problemy związane z leczeniem zakażeń układu oddechowego u osób w podeszłym wieku. U chorych tych są one nie tylko znacznie częstsze, ale też bardziej groźne.
Sesję zakończył wykład dr. Lubińskiego z Wojskowego Instytutu Medycznego. Przedstawił on ważny i trudny w praktyce klinicznej problem przewlekłego kaszlu. Objaw ten nie musi być spowodowany ani infekcją, ani nawet chorobą układu oddechowego.

Tadeusz M. ZIELONKA – przewodniczący Warszawsko-Otwockiego Oddziału PTChP


Zapowiedź kolejnego spotkania Szkoły Pneumonologii, poświęconego chorobom opłucnej, śródpiersia i obturacyjnym bezdechom podczas snu, zamieściliśmy
w „Pulsie” nr 5/2007

Archiwum

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza