12 lutego 2008

Czy OBPS, choroby opłucnej i śródpiersia to domena specjalistów?

Wykład inauguracyjny XVII spotkania Szkoły Pneumonologii Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc, poświęconego chorobom opłucnej i śródpiersia oraz obturacyjnemu bezdechowi podczas snu, wygłosił etyk doc. Łuków. Dzieląc się swoimi refleksjami na temat akcji protestacyjnych organizowanych przez lekarzy, podkreślił, że konflikt interesów chorego i lekarza z etycznego punktu widzenia zawsze powinien być rozstrzygany na rzecz pacjenta. Protest lekarzy może narażać dobro aktualnego chorego jedynie wówczas, gdy jego celem jest poprawa sytuacji w przyszłości, czyli z myślą o dobru przyszłych pacjentów.
W pierwszej sesji dr Burakowska z Instytutu Gruźlicy przedstawiła obecne możliwości obrazowania zmian w tak delikatnej strukturze, jaką jest opłucna. Dr Fangrat z AM w Warszawie omówił wartość diagnostyczną ultrasonografii, nakłucia opłucnej i oceny płynu z jamy opłucnowej. Prof. Heczko, mikrobiolog z UJ, przeanalizował problemy dotyczące nowych patogenów w układzie oddechowym.
Drugą sesję poświęcono klinicznym aspektom chorób opłucnej. Rozpoczął ją dr Krenke z warszawskiej AM od omówienia przesięku do jamy opłucnowej, który powstaje przede wszystkim w przebiegu niewydolności krążenia, a także w marskości wątroby i niewydolności nerek. Przedstawił także niektóre rzadkie wysięki opłucnowe, powstające np. w chorobach tkanki łącznej lub w schorzeniach kardiologicznych.
Prof. Kozielski, były prezes PTChP, honorowy gość XVII spotkania Szkoły Pneumonologii, wygłosił wykład na temat głównych przyczyn wysięku opłucnowego, jakimi są nowotwory i zakażenia. W kolejnym referacie dr Kupis, chirurg z IGiChP, omówił zasady rozpoznawania i leczenia odmy opłucnowej. Jeśli leczenie zachowawcze chorób opłucnej nie przynosi efektu, pomocne może być wykonanie pleurodezy. Dr Krenke przedstawił wskazania i ograniczenia tego zabiegu oraz metody, które znalazły zastosowanie w praktyce klinicznej. W ostatnim wykładzie tej sesji mgr Ruszkowska z IGiChP zwróciła uwagę, jak ważną rolę odgrywa w tych chorobach fizjoterapia. Odpowiednie ćwiczenia muszą być wdrożone jak najszybciej, aby uniknąć trwałego uszkodzenia układu oddechowego.
Przewodniczącymi trzeciej sesji nt. chorób śródpiersia byli prof. Jędrzejczak i prof. Orłowski. Prof. Pawlicka, znawca zmian radiologicznych w śródpiersiu, zobrazowała swój wykład licznymi zdjęciami radiologicznymi. Dr Rudziński, chirurg z Instytutu Gruźlicy, omówił inwazyjne metody diagnostyczne stosowane w chorobach opłucnej i śródpiersia. Prof. Orłowski przedstawił problemy dotyczące chorób śródpiersia, obejmujących tchawicę, grasicę, przełyk, oraz guzów pochodzących z różnych struktur. Z kolei prof. Jędrzejczak skupił się w swoim wykładzie na leczeniu chłoniaków ziarniczych i nieziarniczych. Dzięki postępom hematologii można skutecznie pomóc 50-80% pacjentów, pod warunkiem wczesnego rozpoznania choroby.
Sesję poświęconą OBPS rozpoczął dr Cofta z poznańskiej AM, który zdefiniował chorobę, przedstawił jej objawy i sposoby rozpoznawania. Dr Tażbirek ze śląskiej AM omówił ważne w jej przebiegu zaburzenia metaboliczne, ze szczególnym uwzględnieniem gospodarki tłuszczowej i węglowodanowej. OBPS bowiem ściśle wiąże się z otyłością.
Doc. Chorostowska z Instytutu Gruźlicy przedstawiła, jak złożonym problemem są zaburzenia snu. Powodują one istotne zmiany immunologiczne i w konsekwencji objawy ogólnoustrojowe. Kolejny wykład, dr. Bednarka z IgiChP, dotyczył zaburzeń układu krążenia w przebiegu tej choroby (nadciśnienie tętnicze, choroba niedokrwienna, udar mózgu itp.). Następnie dr Korczyński z warszawskiej AM omówił leczenie OBPS. Najskuteczniejszym sposobem jest stosowanie aparatów CPAP (tzw. proteza powietrzna). Chory śpi, podłączony do aparatu wtłaczającego powietrze do dróg oddechowych za pośrednictwem odpowiednio skonstruowanej maski. Zastosowanie zwiększonego ciśnienia pozwala pokonać opór, jaki powstaje przy zapadaniu się miękkich struktur górnych dróg oddechowych. Bardzo ważne u tych pacjentów jest schudnięcie. Pomocne jest również ułożenie ciała na boku podczas snu.
U niektórych chorych sytuację mogą poprawić zabiegi laryngologiczne oraz odpowiednie protezy stomatologiczne.

Tadeusz M. ZIELONKA
przewodniczący
Warszawsko-Otwockiego Oddziału PTChP

Archiwum

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza