28 listopada 2009

Nie ulegajmy panice! – Grypa AH1N1v

Grypa wywoływana przez wirus o oficjalnej nazwie A/H1N1v (v – variant), niepoprawnie zwana „grypą świńską”, wybuchła w marcu 2009 r. Nowy rodzaj grypy jest wynikiem reasortacji genowej 4 odmian wirusa grypy H1N1: grypy ludzkiej, 2 rodzajów grypy świńskiej oraz ptasiej. Epidemia rozprzestrzenia się szybko, jednak jej przebieg jest łagodny, mniej niepokojący niż grypy sezonowej, która corocznie zabija ponad 500 tys. ludzi.
Dotychczas na świecie zarejestrowano 526 tys. chorych, z których zmarło 6100 (1,1%, w tym ponad połowa w obu Amerykach); śmiertelność w Europie jest znikoma (ok. 200/100.000, czyli 0,2%; w Polsce – 180 chorych; 0 zgonów) – dane z 23.10.09. Wydawało się więc, że po pierwszych panicznych doniesieniach AH1N1v znajduje się całkowicie pod kontrolą, zwłaszcza, że wirus okazał się wrażliwy na dwa selektywne inhibitory neuraminidazy: oseltamiwir i zanimiwir (zaś całkowicie oporny na działanie amantadyny i rymantydyny; stwierdzono już jednak oporność na oseltamiwir), a kilka firm zapowiedziało rychłe wyprodukowanie szczepionki.
Początek świńskiemu szaleństwu dała WHO, która 11 czerwca ogłosiła najwyższy, szósty stopień zagrożenia oznaczający pandemię. WHO popisała się przesadną płochliwością. A poza tym błysnęła niekonsekwencją. Bo jak można stwierdzić, że obowiązuje 6. najwyższy stopień zagrożenia pandemią i równocześnie nie wprowadzić izolacji osób zarażonych oraz kwarantanny? – mówi prof. Andrzej Gładysz, (Katedra i Kl. Chorób Zakaźnych AM we Wrocławiu).
Do 6 października br. EMEA zarejestrowała centralnie (CP), zgodnie z procedurą „dopuszczenia w wyjątkowych okolicznościach”, 3 modelowe szczepionki pandemiczne: CelvapanŽ (Baxter AG), FocetriaŽ (Novartis Vaccines and Diagnostics) i PandemrixŽ (GlaxoSmithKline Biologicals). Wskazania do ich stosowania (ChPL) to: Profilaktyka grypy w przypadku oficjalnie ogłoszonej pandemii. Szczepionki p/grypie pandemicznej należy stosować zgodnie z Oficjalnymi Zaleceniami. […] Jeżeli zachodzi taka konieczność, można rozważyć podanie [szczepionek] kobietom w ciąży […], a także dzieciom od 6 m.ż. Proponuje się 2-dawkowy schemat szczepień z 3-tygodniowym odstępem.
Mimo statusu (Rp) obecnie nigdzie nie przewiduje się dopuszczenia szczepionek w wolnym obrocie w aptekach (zresztą jedynie Focetria jest zarejestrowana w postaci jednorazowych ampułkostrzykawek, pozostałe są produkowane w postaci fiolek wielodawkowych). W Polsce prawdopodobnie będą szczepione jedynie grupy podwyższonego ryzyka, w tym pracownicy ochrony zdrowia. Wydaje się, że jak co roku istotnym problemem w Polsce jest malejąca liczba osób szczepionych p/grypie sezonowej (5%; w tym dzieci – ok. 1%!), a nie AH1N1v, której medialna percepcja niebezpiecznie przysłania nam rzeczywiste zagrożenie.

Wojciech Łuszczyna
Autor jest redaktorem naczelnym „Leku w Polsce”

Archiwum

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza