26 grudnia 2013

Cierpienie jest częścią istnienia

Cierpienie to stan, którego każdy człowiek, w mniejszym lub w większym stopniu, musi doświadczyć. Stanowi ono soczewkę, w której ogniskuje się ciemność i światło, w zależności od tego, jak na nią spojrzymy. Ogromny ból może sprawić, że człowiek przeklina swój los, życie, Boga, ale może być także formą, która przybliża do zbawczego cierpienia Chrystusa i daje nadzieję na odkupienie i zmartwychwstanie.
„Ból i cierpienie – ognisko światła i ciemności” to tytuł dwóch konferencji naukowych, które odbyły się na UKSW w Warszawie – 24 marca 2012 r. i 15 marca 2013. Ten sam tytuł nosi książka pod redakcją ks. Dariusza Patera, będąca zbiorem referatów, wygłoszonych podczas konferencji przez księży, wolontariuszy i lekarzy.
Wszyscy autorzy dotknęli cierpienia jako osoby towarzyszące ludziom chorym, czasem także jako naukowcy badający dany zespół chorobowy. Każda z prezentowanych publikacji jest żywym świadectwem uczestniczenia w cierpieniu drugiego człowieka.
Kapłani odgrywają ważną rolę w budowaniu duchowej siły chorego. W swoich wystąpieniach zwracają uwagę m.in. na związek cierpienia z grzechem, na rolę kapłana w rodzinie dotkniętej przewlekłą, śmiertelną chorobą oraz na problem radzenia sobie ze stratą po śmierci nienarodzonego dziecka. Doświadczenia ludzkie próbują tłumaczyć przez odniesienie do cierpienia Jezusa Chrystusa w kontekście biblijnym i ikonograficznym.
Inne tematy poruszone w książce to ból, ale i dojrzałość, z jaką przyjmują swoją zbliżającą się śmierć dzieci z chorobą nowotworową. To bezradność, w której trzeba trwać wobec nieuchronnego odchodzenia najbliższych. Doświadczenia te nieodwracalnie zmieniają sposób patrzenia na życie wolontariuszy pracujących w hospicjum.
Najbardziej różnorodne, zarówno w formie, jak i w treści, są wystąpienia lekarzy. Dotyczą również czasów tak dawnych jak XV w. (początek epidemii kiły w Europie) i cierpień spowodowanych przez choroby XX w. (AIDS). W książce zamieszczono wnikliwe analizy przebiegu i skutków konkretnych jednostek chorobowych, takich jak niedoczynność tarczycy czy retinopatia cukrzycowa z jej powikłaniami, ale pojawiają się także wystąpienia dotyczące emocjonalnego i psychologicznego aspektu leczenia oraz relacji lekarz – pacjent.
Różnorodność ujęć, w jakich został ukazany problem przeżywania bólu i choroby, świadczy o próbie holistycznego podejścia do leczenia człowieka. Czy jednak jest możliwe jednoznaczne opisanie zjawiska bólu i określenie jego znaczenia? Czy jest możliwe zmierzenie rozmiarów i porównanie dwóch różnych doświadczeń bólu? Czy można przewidzieć, dla kogo będzie ono jak oczyszczający płomień światła, a dla kogo jak ciemna otchłań?
Ważne jest, żeby szukając odpowiedzi na te pytania, przyjąć i zaakceptować prawdę, że cierpienie jest częścią istnienia, tak jak częścią człowieczeństwa jest obowiązek walki z bólem, smutkiem i samotnością. Z prezentowanych publikacji płynie przesłanie, że ciemności cierpienia musi towarzyszyć światło miłości tych, do których Chrystus powie: „Byłem cierpiący, a trwaliście przy mnie, byłem chory, a leczyliście mnie…”.

dp

Archiwum

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza