24 kwietnia 2007

Opinia zespołu ekspertów MZ w sprawie przeszczepienia komórek krwi pępowinowej

(…) Medyczny dorobek ogólnoświatowy wskazuje, że w sytuacji braku możliwości doboru i pozyskania materiału transplantacyjnego od dobranego dawcy niespokrewnionego w rozsądnym czasie (tzn. przed spodziewaną wznową) należy wziąć pod uwagę przeszczepienie krwi pępowinowej, o ile krew taka jest natychmiast dostępna. Ograniczeniem skuteczności zastosowania krwi pępowinowej może być mała liczba komórek w preparacie. Współczesna medycyna rozwiązuje to przez równoczesne przeszczepienie dwóch preparatów krwi pępowinowej o optymalnej zgodności. Jest to zaaprobowane postępowanie medyczne. Odnośnie przeszczepienia od dawcy rodzinnego – jedynie brat lub siostra mogą być dawcami w pełni genetycznie dobranymi. Matka lub ojciec są genetycznie zgodni tylko w połowie odpowiedniej puli genów, niezależnie od tego jak wygląda zewnętrzne podobieństwo produktów badanych genów.
Pacjent Bartosz Misiak od 24.10.2002 r. chorował na ostrą białaczkę szpikową. Pomimo stosowania standardowego leczenia cytostatycznego nie udało się uzyskać całkowitej remisji choroby. Leczenie nie tylko nie pozwoliło na kontrolę choroby podstawowej, ale przebiegało z licznymi ciężkimi powikłaniami infekcyjnymi. W związku z tym zaistniała pilna potrzeba podjęcia decyzji o zaniechaniu nieskutecznego leczenia, związanego z dużym ryzykiem zgonu toksycznego, lub jego kontynuacji wspomaganej przeszczepieniem komórek krwiotwórczych. Brak dostępności ojca – adnotacja na str. 2 Historii choroby chorego – w znacznej mierze upośledził dochodzenie genetyczne dostępności dawcy. Brat chorego nie był zgodny w układzie HLA. W związku z tym możliwe było wzięcie pod uwagę dawcy niespokrewnionego lub krwi pępowinowej. Niestety, brak osiągnięcia remisji, pomimo trzykrotnych prób jej uzyskania, uniemożliwił podjęcie takiej decyzji we wcześniejszych fazach leczenia. Brak remisji dyskwalifikuje do podjęcia poszukiwania dawcy niespokrewnionego. W tej sytuacji zaszła konieczność wykonania przeszczepienia ratunkowego przy użyciu natychmiast dostępnego materiału, jakim była krew pępowinowa. (…)
Powikłanie to w świetle piśmiennictwa światowego występuje nawet do 20% u chorych po transplantacjach.
W tym konkretnym przypadku ryzyko ciężkiego powikłania infekcyjnego było szczególnie wysokie, ponieważ chory nigdy nie osiągnął całkowitej remisji hematologicznej.
Reasumując, przeszczepienie niespokrewnionej krwi pępowinowej u chorego z ostrą białaczką szpikową w kolejnej remisji i o złym rokowaniu jest postępowaniem medycznie usankcjonowanym, jako alternatywa przeszczepienia od niespokrewnionego dawcy w przypadkach, kiedy czas oczekiwania na materiał przeszczepowy od niespokrewnionego dawcy jest dłuższy niż przewidywana gwałtowna wznowa choroby.

Archiwum

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza